Εγκεφαλικό επεισόδιο

Ως εγκεφαλικό ορίζεται η οξεία νευρολογική διαταραχή των αγγείων του εγκεφάλου που συμβαίνει όταν σταματάει η τροφοδότηση αίματος σε κάποια περιοχή του εγκεφάλου και τα εγκεφαλικά κύτταρα στερούνται του απαραίτητου οξυγόνου.

Το εγκεφαλικό χωρίζεται σε ισχαιμικό (80%) και αιμορραγικό (20%). Μπορεί να είναι ελαφρύ έως πολύ σοβαρό με μόνιμες ή προσωρινές βλάβες. Τα αιμορραγικά είναι σπάνια και αφορούν την ρήξη ενός αγγείου με αποτέλεσμα την ενδοεγκεφαλική αιμορραγία. Τα ισχαιμικά εγκεφαλικά που είναι και τα συχνότερα, αφορούν τη διακοπή της κυκλοφορίας αίματος σε κάποια περιοχή του εγκεφάλου εξαιτίας της στένωσης ή απόφραξης αρτηρίας.

Πρόκειται για μία πολύ σοβαρή κατάσταση υγείας που επηρεάζει άρδην την ποιότητα ζωής και πολλές φορές την απειλεί. Η αντιμετώπιση του εγκεφαλικού, πρέπει να γίνεται σε οργανωμένα νοσοκομεία ή σε μονάδες εντατικής θεραπείας καθώς είναι απαραίτητη μία σειρά από εξετάσεις.

Παράγοντες κινδύνου για αγγειακό εγκεφαλικό

• Παχυσαρκία και κακή φυσική κατάσταση
• Κάπνισμα και κατανάλωση μεγάλης ποσότητας αλκοόλ
• Κολπική μαρμαρυγή
• Σακχαρώδης διαβήτης
• Υψηλή χοληστερόλη
• Αρτηριακή πίεση
• Προηγούμενο εγκεφαλικό επεισόδιο

Πώς συμβαίνει το ισχαιμικό εγκεφαλικό

Το ισχαιμικό εγκεφαλικό μπορεί να συμβεί με δύο τρόπους. Σαν θρόμβος σε κάποια αρτηρία του εγκεφάλου και σαν έμβολο, όταν ο θρόμβος ταξιδεύει με τη κυκλοφορία του αίματος και εμβολίζει κάποιο αυλό του αγγείου.

Και στις δύο περιπτώσεις το αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Ο εγκέφαλος δεν αιματώνεται καλά και στερείται από οξυγόνο και άλλες θρεπτικές ουσίες. Η συγκεκριμένη περιοχή αδυνατεί να λειτουργήσει ομαλά με αποτέλεσμα να εκδηλώνεται το ανάλογο σύμπτωμα. Αδυναμία στα άκρα, δυσκολία στην ομιλία, διαταραχές όρασης. Αν η περιοχή του εγκεφάλου την οποία επηρέασε είναι μεγάλη σε έκταση, τότε ο ασθενής μπορεί να πέσει σε κώμα και να απειληθεί η ζωή του αν δεν φτάσει εγκαίρως στο νοσοκομείο.

Συμπτώματα και εκδήλωση εγκεφαλικού

• Αίσθηση μουδιάσματος σε συγκεκριμένη περιοχή προσώπου ή σώματος
• Δυσκολία στην ομιλία και σύγχυση
• Απώλεια όρασης στιγμιαία
• Ζάλη και αδυναμία συντονισμού κινήσεων
• Οξύς πονοκέφαλος
• Όσφρηση καμένου

Αξονική και μαγνητική τομογραφία στο εγκεφαλικό

Από τη στιγμή που ο ασθενής έχει υποστεί εγκεφαλική αιμορραγία, η αξονική τομογραφία αμέσως προσφέρει διάγνωση. Στην περίπτωση του ισχαιμικού εγκεφαλικού, πολύ χρήσιμη είναι η μαγνητική τομογραφία. Άλλες βοηθητικές διαγνωστικές εξετάσεις είναι το triplex καρωτίδων και το triplex καρδιάς.

Τι πρέπει να γνωρίζετε για την αντιμετώπιση του εγκεφαλικού

Το εγκεφαλικό μπορεί να είναι βαρύ (εκτεταμένο) ή ελαφρύ. Η αντιμετώπισή του τα πρώτα 24ωρα απαιτεί νοσηλεία στο τμήμα νευρολογίας του νοσοκομείου. Η διάγνωση θα αναδείξει τη θεραπεία, η οποία συνήθως είναι φαρμακευτική και σε ελάχιστες περιπτώσεις χειρουργική. Η ιατρική ομάδα που αναλαμβάνει ένα τέτοιο περιστατικό αποτελείται από νευρολόγο, φυσικοθεραπευτή και ψυχίατρο/ψυχολόγο.

Η διασωλήνωση και ο μηχανικός αερισμός, στην μονάδα εντατική θεραπείας, είναι αναγκαίος όταν το άτομο έχει πέσει σε κώμα. Τα φάρμακα που δίνονται στοχεύουν στην αραίωση του αίματος, ώστε να αποκατασταθεί η ροή ειδικά στην πληγείσα περιοχή.

Η αποσυμπιεστική κρανιεκτομία είναι η έσχατη λύση, ειδικά σε νέους ανθρώπους που το οίδημα είναι εκτεταμένο.

Σχεδιασμός της αποκατάστασης και επανένταξης μετά από εγκεφαλικό

Ο γιατρός αξιολογεί κάθε ασθενή ξεχωριστά ως προς τα λειτουργικά και νευρολογικά ελλείμματα και από αυτά εξαρτάται τι πρόγραμμα θα ακολουθήσει. Στόχος είναι η αναβάθμιση της ποιότητας ζωής τόσο σε κινητικό επίπεδο όσο και σε νοητικό επίπεδο. Στήνεται το κατάλληλο πλάνο αποκατάστασης ώστε άμεσα ο ασθενής να επανέλθει ψυχολογικά και κοινωνικά, με εκπαίδευση στην αυτοεξυπηρέτησή του.

Κινησιοθεραπεία: H ενδυνάμωση του υγιούς σώματος είναι βασική αρχή ώστε να μπορέσει ο ασθενής να βρεθεί σε καθιστή θέση μόνος του και να εκτελεί τις ασκήσεις του. Έμφαση δίνεται στα κάτω άκρα για να ξεκινήσει η βάδιση.

Γνωσιακές διαταραχές: Πολύ μεγάλη σημασία δίνεται σε προβλήματα μνήμης, προσοχής και προσανατολισμού, ώστε το άτομο να επανακτήσει και πάλι την ιδιοδεκτικότητά του.

Λογοθεραπεία: Ο λογοθεραπευτής βοηθάει στις διαταραχές ομιλίας και κατάποσης.

Πως θα προφυλαχθείτε από εγκεφαλικό

Είναι σημαντικό να παρακολουθείτε τακτικά την αρτηριακή πίεση και να την ρυθμίζετε αν αυτή ξεφεύγει. Ακολουθήστε ένα πρόγραμμα ήπιας ή μέτριας έντασης άσκησης σχεδόν καθημερινά, διατηρώντας το βάρος σας σε φυσιολογικά επίπεδα. Κόψτε το κάπνισμα και μην καταναλώνετε μεγάλες ποσότητες αλκοόλ.

Προσπαθήστε όσο γίνεται να τρώτε υγιεινά χωρίς να καταναλώνετε πολύ αλάτι και πολλά λιπαρά. Οι διαβητικοί που διατρέχουν σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό, μεγαλύτερες πιθανότητες να υποστούν εγκεφαλικό, πρέπει να ακολουθούν κατά γράμμα τις οδηγίες του γιατρού τους.

Σε περίπτωση που νιώσετε κάποιο σύμπτωμα όπως ξαφνική αδυναμία και μούδιασμα σε κάποιο άκρο, διαταραχές στην όραση, ζάλη, οξύ πονοκέφαλο, επικοινωνήστε με το γιατρό σας.